Tanımı & TBK md.379
Kullanım ödüncü sözleşmesi BK m. 379’da tanımlanmıştır. BK m. 379’a göre, kullanım ödüncü
sözleşmesi, ödünç verenin bir şeyin karşılıksız olarak kullanılmasını ödünç alana bırakmayı ve
ödünç alanın da o şeyi kullandıktan sonra geri vermeyi üstlendiği sözleşmedir.
Hukuki Niteliği
Rızai bir sözleşmedir. Kurulması için tarafların karşılıklı ve birbirine uygun irade beyanlarının
bulunması gerekir.
Sözleşmenin kurulması için ödünç olarak verilen şeyin teslim edilmesi şart değildir.
İvazsız bir sözleşmedir. Eksik iki taraf borç yükler.
Kullanım ödüncü veren kişinin edimi zamana yayılmıştır. Bu sebeple sürekli borç ilişkisi
doğuran bir sözleşmedir.
Unsurları:
Bir şeyin kullanılmasının devri
Kullanım ödüncü sözleşmesinin amacı bir şeyin kullanımının devredilmesidir. Bu kapsamda
sözleşmenin konusu bir taşınır ya da taşınmaz olabilir. Bazı haklar da kullanım ödüncü
sözleşmesinin konusunu oluşturabilir. Örneğin, patent hakkı kullanım ödüncü sözleşmesinin
konusunu oluşturabilir.
Kullanım devrinin karşılıksız olması
Kira sözleşmesinden farklı olarak tüketim ödüncü sözleşmesinde kullanım için herhangi bir
karşılık söz konusu olmayacaktır.
Tarafların Borçları:
1-Ödünç verenin borçları
• Kullanım ödüncü sözleşmesi kapsamında ödünç verenin asli yükümlülüğü kullanım
ödüncünün konusunu teşkil eden şeyi ödünç alana teslim etmektir.
• Bundan başka BK m. 381/II gereğince, ödünç alan, ödünç verenin yararına yapmak
zorunda kaldığı olağanüstü giderlerin ödenmesini isteyebilir.
Ödünç alanın borçları
• BK m. 380/I’e göre, ödünç alan ödünç konusunu ancak sözleşmede kararlaştırılan şekilde,
sözleşmede hüküm yoksa niteliğine veya özgülendiği amaca göre kullanabilir.
• Bundan başka BK m. 381/I’e göre, ödünç alan ödünç konusunun olağan bakım ve koruma
giderlerini karşılamakla yükümlüdür.
• Kullanım ödüncü sözleşmesi sona erince ödünç alan kullanmak üzere aldığı şeyi iadeyle
yükümlüdür.
Kullanım Ödüncü Sözleşmesinin Sona Ermesi
Sürenin dolması
BK m. 384: Ödünç konusu, kullanım süresi ve hangi amaçla kullanılacağı belirlenmeden
verilmişse, ödünç veren onu dilediği zaman geri isteyebilir.
BK m. 385: Kullanım ödüncü sözleşmesi, ödünç alanın ölmesiyle kendiliğinden sona
erer.
BK m. 383/II: Ödünç alan, ödünç konusunu sözleşmeye aykırı olarak kullanır, onu bozar
veya kullanmak için başka bir kimseye verirse ya da önceden bilinmeyen bir durum
yüzünden ödünç verenin ivedi gereksinimi ortaya çıkarsa, ödünç veren o şeyi daha önce
geri isteyebilir.